تا دانش: سال سرمایه گذاری برای تولید
 
مطالب
 
امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

درك كلمات رمز و آيات متشابه در قرآن

توضیحات کوتاه:

در قرآن، آيات متشابه وجود دارد. كلماتي هست كه معاني آنها خيلي روشن نيست مانند فواتح سور: »الم، يس، كهيعص و...«.(4) علاوه بر اين‌ها در قرآن احياناً كلمات و جملات ديگري ...

توضیحات:

در قرآن، آيات متشابه وجود دارد. كلماتي هست كه معاني آنها خيلي روشن نيست مانند فواتح سور: »الم، يس، كهيعص و...«.(4) علاوه بر اين‌ها در قرآن احياناً كلمات و جملات ديگري هست كه معناي خيلي روشني ندارند و نوعي رمز مي‌باشند. با اين‌گونه جملات و كلمات بازي كردن و كلنجار رفتن و به دنبال كشف مطلب جديد بودن و از سر ذوق درباره اين مطالب صحبت كردن، روش نادرستي است و سبب مي‌شود مطالبي به حساب قرآن گذاشته شود كه هيچ ارتباط روشن و مستندي به قرآن ندارد. گوينده‌اي رسماً اعلام مي‌كند كه در گفتارش اشاره‌ها، رمزها و كنايه‌هايي به كار رفته و كليد اين رموز را در اختيار ديگران مي‌گذارد. اما يك كتاب مي‌خواهد اين رموز باقي بماند ولي ما اصرار مي‌كنيم كه اين رمز را كشف كنيم بدون آنكه كليدش را داشته باشيم. هستند كساني كه از اين قبيل تلاش‌ها در مورد »كهيعص وحم و حمعسق« و نظاير آن كرده و هر كس به سليقه خود سخني گفته است. يكي گفته به حساب ابجد »كهيعص« اشاره دارد به زمان ظهور امام زمان(عج). فردي توجيه ديگري دارد. اين كارها واقعاً انحرافي است و بايد از آن سخت خودداري شود.
در مورد آيات متشابه خود قرآن در سوره آل‌عمران مي‌فرمايد كه اين آيات را خداوند مي‌داند و كساني كه از خدا گرفته باشند يعني پيامبر و امام. بنابراين در مورد آياتي كه متشابه و چند پهلو هستند بايد سخت محتاط باشيم.
تا آن‌جا كه من برخورد كرده‌ام در قرآن دو نوع متشابه داريم:
1- متشابه كامل مثل الم و امثال آن.
2- متشابه نسبي، يعني عبارتي كه تا حدودي معنايش روشن است، ولي از يك حد فراتر، متشابه مي‌شود. انسان گيج مي‌شود. در هر جا كه انسان مي‌خواهد فراتر رود سردرگم مي‌شود. در آنجا نيز قطعاً بايد از تأويل خودداري كرد.
بنابراين در متشابهات كامل به‌طوركلي و در متشابهات نسبي تا حدودي بايد از دست زدن به تأويل خودداري كرد.
هر جا متشابه است يعني هر جا انسان مي‌بيند در استفاده معني از عبارت ترديد و تزلزل وجود دارد و عبارت طوري است كه وقتي دو معني متفاوت بر آن عرضه مي‌كنيم ممكن است هر دو معني از آن عبارت مستفاد گردد، بايد در همان حد دلالت واقعي عبارت توقف كنيم و مطلبي را كه نمي‌توان از خود الفاظ فهميد به حساب قرآن بگذاريم. ممكن است يك عبارت تا حدي رسا باشد ولي از اين حد كه فراتر رود دو پهلو يا چند پهلو شود. به اين عبارت مي‌گوييم متشابه نسبي. متشابه نسبي نسبت به عبارات رسا و يك پهلو محكم است و نسبت به فراتر از آن متشابه.
به هر حال بايد از استناد به عبارت‌هاي چند پهلو در آن مرزي كه دو پهلو يا چند پهلو مي‌شود جداً خودداري كرد و اين توصيه موكدي است كه خود قرآن مي‌كند. زيرا مستمسك قرار دادن اين عبارت‌هاي چند پهلو، جز فتنه و اختلاف ثمره ديگري ندارد. اين است كه قرآن مي‌فرمايد »فَأَما الذين في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فيتبعونَ ما تَشابهَ مِنْهُ ابتِغآءَ الفتنَةِ و ابتِغاءَ تأويله« آنان كه در دلهاشان انحرافي هست به دنبال بخش‌هاي متشابه قرآن مي‌روند تا فتنه‌گري كنند با اين عنوان كه مي‌خواهيم تأويل و سرانجام آيات قرآن و معاني عميق آن‌ها را بدانيم، در صورتي كه »ما يعلَمُ تاويلَهُ الا اللّهُ والراسخونَ في العِلْمِ«(5) سرانجامش را جز خدا نمي‌داند، خدا و كساني كه از خدا گرفته باشند يعني پيامبر و ائمه طاهرين. آن هم به اعتبار اين‌كه مي‌توانند تاويل و سرانجام آن‌ها را از خداي متعال بگيرند، بنابراين مي‌توانند آيات را تاويل كنند.
بنابراين ما مثل اخباري‌ها نيستيم كه فهم قرآن را يكسره مخصوص پيامبر و امامان بدانيم و بگوييم براي فهم هر آيه‌اي بايد به رواياتي كه پيرامون آن آيه آمده مراجعه كرد. ما مي‌گوييم مقداري از آيات را كه آيات بينات و محكمات قرآن هستند همه مردم مي‌توانند بفهمند به شرط آن‌كه عربي بدانند، آن هم عربي عصر قرآن و به شرط آن‌كه با شرايط نزول آيات آشنا باشند و به شرط اين‌كه از آن حدي كه به روشني مي‌فهمند فراتر نروند و اگر خواستند فراتر روند تمام آن قيودي را كه گفتيم رعايت كنند.


روش برداشت از قرآن/ سید محمد حسینی‌بهشتی/ تهران: روزنه، ۱۳۹۰
سایر اطلاعات:
کد مطلب: tdb
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: مذهبی     زیرگروه: قرآن

دفعات بازدید: 17     محبوبیت: 3   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1401/10/11 ب.ظ 5:07:00


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=tdb


هم گروهی ها
image
‏در آیات متعددی چنین آمده است:«یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللّهَ وَ ...؛ (ای پیامبر) از تو درباره غنائم (جنگی ...


image
کسی که گمان کند همه چیز را می‏داند نیازی به مشورت با دیگران نمی‏بیند و خود را از دستیابی به نظرات و پیشنهادهای خوب دیگران محروم می‏کند. چرا که مشورت موجب بهره‏گیری ...


image
پرسش رفتار پیامبر با خانواده چگونه بوده است؟پاسخ:درآمدستایش بیکران مخصوص آن پروردگار «رحمان و رحیمی» که برای بشر از جنس خودش پیامبر رحمت فرستاد و با رحمت واسعه‌اش ...


image
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا یَسْخَرْ قَوْمٌ مِن قَوْمٍ عَسَی أَن یَکُونُوا خَیْراً مِنْهُمْ وَلَا نِسَاءٌ مِن نِسَاءٍ عَسَی أَن یَکُنَّ خَیْراً ...


image
روایات فراوانی در کتب حدیثی شیعه و اهل سنت در مورد خاتمیت پیامبر وجود دارد که بعضی از آن‌ها را ذکر می‌کنیم:الف. حدیث منزلت پیامبر گرامی (ص) خطاب به علی (ع) ...


image
با نگاهی گذرا به جنگ‌های ثبت شده در تاریخ، کمتر جنگی را می‌توان مشاهده کرد که غیرنظامیان مورد اذیت و آزار قرار نگرفته باشند؛ ولی در اسلام و سنت پیامبر اکرم (ص) ...


image
وفای به عهد و پیمان، یکی از اصول اخلاقی اسلام است و سنت تغییر ناپذیر پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) حتی در مقابل دشمن بود، هیچگاه رسول اکرم (ص) پیمانی را که با دشمن ...


image
شاخه دیگری از جهاد که در آیات دیگر قرآن به آن اشاره شده، جهاد برای «حمایت از مظلومان» است، در آیه‌ی 75 سوره نساء می‌خوانیم:«وَ ما لَکُمْ لا تُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ ...


image
پرسش:برخورد مخالفان با پیامبر (ص) در طول تاریخ چگونه بوده است؟پاسخ:روش‌های برخورد مخالفان با پیامبر اسلام (ص) در طول تاریخ هم از لحاظ تعداد و هم از لحاظ تنوّع فراوان ...


image
مقصود از روش تفسیر روائی آن است که مفسر قرآن از سنت پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) (که شامل قول، فعل و تقریر آنها می‌شود) برای روشن کردن مفاد آیات و مقاصد آنها استفاده کند. سیر ...