ابزار اصلی در تصمیم گیری استراتژیک، مدیریت بر پایه اطلاعات و به
کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در امور سازمان و ارائه خدمات استراتژی،
تغییر فناوری و افزایش قدرت به کار گیری فناوری است.
استراتژی: لازم
است که مفهوم استراتژی را از فرایند شکل گیری آن کاملا تفکیک کنیم. منظور
از مفهوم استراتژی، محتوا و ماهیت آن است در حالی که بحث درباره فرایند شکل
گیری استراتژی به مراتب مشکل تر و ابهام انگیز تر است.
استراتژی یک مفهوم چند بعدی:
1. استراتژی به عنوان یک وسیله برای
بیان اداره و عزم سازمان در قالب عبارات اهداف بلند مدت، برنامههای اجرایی
و اولویتهای تخصیص منابع.
2. استراتژی به عنوان تبیین کننده منطقه رقابتی سازمان.
3. استراتژی به عنوان عکس العملی در برابر فرصتها و تهدیدات بیرونی و قوتها و ضعفهای درونی به منظور کسب برتری رقابتی پایدار.
4. استراتژی به عنوان راهی برای تبیین وظایف مدیریتی در سطوح مختلف بنگاه اهم از سطح سازمانی، سطح رشته کاری و سطح عملایتی.
5. استراتژی به عنوان یک الگوی منسجم، پیوسته و یکپارچه تصمیمات.
6. استراتژی به عنوان تبیین کننده کمکهای اقتصادی و غیر اقتصادی که سازمان در نظر دارد به ذی نفعان خود ارائه کند.
7. استراتژی به عنوان بیان کنندهی یت استراتژیک.
8. استراتژی به عنوان وسیلهای برای توسعه شایستگیهای محوری سازمان.
9.
استراتژی به عنوان وسیلهای برای سرمایه گذاری در منابع ملموس و غیر ملموس
جهت توسعه قابلیتها به منظور حصول اطمینان از وجود برتری مداوم.
مدیریت
استراتژیک در قالب یک تیم رقابتی همواره سعی میکند که با تقویت سیستم
ارتباطات و روابط متقابل بین مدیران و کار کنان در سطوح مختلف سازمانی نقش
خود را به نحو احسن ایفا کند.
یک مدیریت استراتژیک خوب به ترکیب
قضاوتهای شهودی و تجزیه و تحلیلهای علمی میپردازد چرا که مدیریت
استراتژیک یک علم محض نیست و قضاوتهای شهودی بسیار در آن نقش دارند .
البته نباید فراموش کرد که رونق و بقای بسیاری از سازمانهای موفق امروزی به سبب وجود مدیرانی نخبه، باهوش و الهام بخش است.
تفکرتحلیلی و تفکرشهودی مکمل یکدیگرند.
استراتژیستها:
افرادی هستند که مسئول موفقیت یا شکست بنگاه تجاری میباشد .
استراتژیستها در سازمانهای مختلف عناوین شغلی مختلفی دارند مانند مدیر
عامل، رئیس، مالک، رئیس هیئت مدیره، مدیر اجرایی، رئیس دانشگاه، کار آفرین
و. . . .
استراتژیستها سه وسیله اصلی بر عهده دارند که عبارتند از
ایجاد یک مسیر برای تغیر، ایجاد حس تعهد و احساس مالکیت به سازمان یا بنگاه
تجاری و ایجاد توازن بین ثبات و نو اوری
سه اصل مدیریتی فراگیر که با مدیریت استراتژیک ارتباط دارند، عبارتند از:
1. اشخاص مهم بزرگترین سرمایههای موسسه هستند.
2. یکپارچگی استراتژی، ساختار، فرایندهای رشته کاری، عملکرد و فرهنگ
3. اهمیت همزیستی فرایندها و سیستمهای مدیریتی رسمی و غیر رسمی
موضوعات
گفته شده در زیر از جمله مهمترین مقولاتی هستند که مدیران به هنگام
گزینش فناوری مناسب با نیازهای سازمانهای شان با انها مواجه هستند:
. شناسایی فرصتهای به کار گیری فناوری اطلاعات و سیستمهای تحت وب برای ایجاد مزیت استراتژیکی
. چه کسی باید سیستمهای اطلاعات را بسازد، با آن کار کند و آن را تعمیر نماید؟
. به چه میزان فناوری اطلاعات در سازمان نیاز داریم؟
. اهمیت فناوری اطلاعات تا چه اندازهای است؟
. آیا وضعیت و نقش موجود فناوری اطلاعات در حال تغییر است؟
. جهانی سازی و رقابت جهانی و فناوری اطلاعات
. تاثیر فناوری اطلاعات و پیاده سازی آن در خلاقیت و موضوعات اجتماعی
. تغییر جهت حرکت سازمان به سمت اقتصاد دیجیتال
عصارهی
فرآیند تدوین استراتژی ارزیابی سازمان برای تعیین اینکه آیا کارها درست
انجام میشود یا خیر و مشخص نمودن شیوهای است که میتواند کار را به روشی
اثر بخش انجام دهد، میباشد. بنگاهها باید مراقب باشند که اسیر استراتژی
که خود تدوین کردهاند نشوند، حتی بهترین استراتژیها هم پس از گذشت زمان،
منسوخ و قدیمی میشوند. مدیران برای آنکه دچار چنین خطایی نشوند و
استراتژیهای پیشین را همواره تایید نکنند باید مرتباً آنها را ارزیابی
کنند. استراتژیک و اهداف بلند مدت سازمان باید صورتی آگاهانه تدوین و
هماهنگ گردند. اگر سازمانی مسیری مشخص و معین نداشته باشد و اگر
استراتژیها منسجم نباشند و از ما در استراتژیهای بنگاه پیروی نکنند به
سرعت روبه نابودی خواهند رفت. هنگامی که سازمان نداند به کجا میرود،
معمولا به جایی خواهد رسید که هیچ گاه خواهان آن نبوده است. بنگاهها و
سازمانها باید به شیوهای آگاهانه ایجاد شده و هدفها و استراتژیهای خود
را به شیوهای آشکار به آگاهی دیگران برسانند .
در این مطلب به طور
بسیار خلاصه دربارهی اصول، مفاهیم و ابزارهای نوین تدوین استراتژی بحث
کردیم البته باید گفت که ابزارهایی مانند ماتریس تهدیدات، فرصتها، نقاط
قوت و ضعف ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام استراتژیک، ماتریس گروه مشاورین
بستن، ماتریس داخلی و خارجی و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی هنوز هم در
جوامع و بین سازمانها بسیار بسیار رایج هستند و میتوانند سبب بهبود
کیفیت تصمیمات استراتژیک کردند ولی پیشنهاد میشود که هیچ گاه از آنها به
گونهای که منجر به انتخاب استراتژی شود، استفاده نشود. به هنگام تدوین و
گزینش استراتژیها باید به جنبههای رفتاری، فرهنگی و سیاسی آنها هم توجه
نمود و مدیریت باید به همه عوامل دخیل در این امر اهمیت استراتژیک در مرحله
تدوین استراتژی پایان نمییابد، بپردازد.
چرا که اصول مدیریت بازرگانی
و ابزارهای مهمی که در اجرای استراتژی و ارزیابی آن مورد استفاده
قرار میگیرد و رای هدف و محدودهی این کتاب است. همواره به یاد داشته
باشیم که مدیریت استراتژیک نباید به صورت یک ساز و کار دیوان سالاری درآید
که پیوسته خود را تایید کند و تداوم یابد. بلکه باید یک فرآیند یادگیری و
درون نگر باشد که مدیران و کارکنان سازمان را با مسائل استراتژیک و
گزینههای قابل اجرایا راه حلهای امکان پذیر آشنا سازد. مدیریت استراتژیک
نباید آیین تشریفات و نمایش گونه یا بیش از اندازه رسمی و یا بیش از حد اقل
پیش بینی یا دقیق باشد. گفتار باید مورد تایید اعداد و ارقام قرار گیرد و
نه اینکه اعداد و ارام مورد تایید گفتار قرار گیرند.
تلخیص از، مدیریت استراتژیک فناوری اطلاعات - دکتر کامرانی