امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

عدالت و مدیریت اسلامی


توضیحات کوتاه:

عدالت هدف مدیریت:عدالت یکی از اهداف مهم حکومت اسلامی است. قرآن بذر اندیشه‌ی عدل را در دلها کاشت آن را آبیاری کرد و دغدغه‌ی آن را چه از نظر فکری و فلسفی و چه از نظر ...


توضیحات:

عدالت هدف مدیریت:
عدالت یکی از اهداف مهم حکومت اسلامی است. قرآن بذر اندیشه‌ی عدل را در دلها کاشت آن را آبیاری کرد و دغدغه‌ی آن را چه از نظر فکری و فلسفی و چه از نظر علمی و اجتماعی در درونها ایجاد کرد. بیشترین آیات مربوط به عدل، درباره‌ی عدل جمعی و گروهی است؛ اعم از خانوادگی، سیاسی و ...
عدل قرآن آنجا که به توحید یا معاد مربوط می‌شود جهان‌بینی است. آنجا که به نبوت و تشریع و قانون مربوط می‌شود یک مقیاس و معیار قانون شناسی است. آنجا که به امامت و رهبری مربوط می‌شود یک شایستگی است. آنجا که پای اخلاق به میان می‌آید یک آرمان انسانی است. و آنجا که به اجتماع کشیده می‌شود یک مسئولیت است. قرآن شرط امامت و رهبری را عدل می‌داند و انسان اخلاقی را صاحب عدل می‌خواند.

عدالت درکلام امام علی(ع):
حضرت علی(ع) عدل را یکی از پایه‌های استوار ایمان معرفی کردند؛ ایمان بر چهار پایه استوار است :
1.‌صبر  2.‌ یقین  3.‌ عدل  4.‌جهاد
و صبر نیز خود بر روی چهار پایه قرار دارد: شوق، هراس، زهد، انتظار
دین عدالت رت برابری کامل نمی‌داند و لذا تفاوت را در صورتی که ناشی از شایستگی افراد باشد می‌پذیرد.

عدالت در دیدگاه دانشمندان:
پیروان نظریه‌ی حقوق طبیعی معتقدند که مرتبه‌ی طبیعی، تمامی افراد بشر با یکدیگر یکسان است و نا برابریهای اجتماعی، معلول  تفاوتهای ذاتی نیست، بلکه ساختار خاص اجتماع موجب آن می‌شود.دیدگاه دیگر مربوط به کارکرد گرایان است. در این دیدگاه نابرابری جزء طبیعت اجتماع فرض می‌شود و لذا وجد آن را ضروری غیر قابل محو بیان می‌کردند.
شهید صدر مهمترین دلیل دخالت دولت در عرصه‌ی اقتصاد را ایجاد بسترهای مناسب برای تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی می‌داند.
ارسطو معتقد به نابرابری ذاتی بشر بوده است و همین را دلیل قشر بندی طبقاتی می‌دانست به اعتقاد وی نه تنها نابرابری وجود دارد بلکه یک ضرورت بوده و نباید تفاوت‌ها را نادیده گرفت.

استاد مطهری؛ عدالت اجتماعی را رعایت حقوق افراد می‌داند یعنی افراد بشر نسبت به یکدیگر و در مقایسه با همدیگر نوعی حقوق و اولویت خواهند داشت که ریشه‌ی این حقوق و اولویت‌ها متفاوت می‌باشد.
عدالت به سه صورت وجود دارد :

1.‌ عدالت به منزله‌ی توازن اجتماعی: یعنی در هر اجتماع انسانی باید شرایطی معین شود که کیفیت ارتباط اجزاء با یکدیگر رعایت شود تا بتواند باقی بماند و نقش مطلوب خود را ایفا کند.
2.‌ عدالت به منزله‌ی بی طرفی: عدالت وصفی برای داور و ارزیابی کننده است. نه وصفی برای موقعیت مورد ارزیابی .
3.‌ عدالت به منزله‌ی وضع بایسته: عدالت به منزله‌ی وضعیتی است که شایسته و بایسته است که در اجتماع برقرار باشد.

ارتباط عدالت و حکومت از نظر استاد مطهری:
حقوق تکوینی و فطری است، یعنی آفرینش انسان به گونه‌ای است که او را صاحب حق می‌کند. تأمین حقوق مردم به وجود قانون بستگی دارد. و یکی از اهداف بعثت پیامبران این بود که مردم خودشان راه بیفتند و عدالت را بین خودشان برپا کنند، نه اینکه پیامبران اقامه‌ی عدل کنند. در مکاتب بشری، شناسایی حق بعهده‌ی افراد گذاشته شده، که حقوقی را برای انسان‌ها جعل و اعتبار کنند. اما در ادیان الهی، حق انسان همان چیزی است که آفرینش او تعیین می‌کند و پاره‌ای از این حقوق از طریق وحی توسط پیامبران تعریف می‌شود . فلسفه‌ی حکومت عدالت است. و این مسئله با مشروعیت حکومت پیوند می‌خورد، یعنی هر چه حکومت عادلانه‌تر رفتار کند میزان مشروعیت آن بیشتر می‌شود، عدالت موجب دوام حکومت و ظلم موجب زوال آن است.

ابعاد عدالت اجتماعی:
1.‌ برابری و مساوات:
برابری از مهمترین ابعاد بلکه اصلی‌ترین معنای عدالت است. معنای برابری این است که همه‌ی افراد صرف نظر از، ملیت، جنس، نژاد و مذهب در ازای کار انجام شده از حق برابر به منظور استفاده از نعمتهای مادی و معنوی موجود در جامعه برخوردار باشند.

2.‌قانونمندی:
کار ویژه و اصلی قانون تعیین شیوه‌های صحیح رفتار اجتماعی است. قانون در صورتی تعادل بخش است که خود عادلانه باشد و عادلانه بودن قانون به این است که منبع قانون، قانونگذاران و مجریان آن عادل باشند. هماهنگی مستمر انسان با هنجارهای اجتماعی و سنن و آداب منطقی جامعه از مظاهر عدالت اجتماعی است.

3.‌ اعطای حقوق:
منظور از حق امتیاز بالقوه‌ای است که برای شخص در نظر گرفته شده و به موجب اعتبار این حق برای او دیگران موظفند این شئون را محترم بشمارند و آثار تصرف او را بپذیرند. هر چیزی در جامعه دارای حق استو تعدل اجتماع هنگامی مشخص می‌گردد که این حقوق مراعات شود.

4.‌ توازن:
توازن با توزیع عادلانه ارتباط بسیار نزدیکی دارد، البته نه تنها به این معنا که امکانات بطور شایسته و صحیح به افراد مستحق برسد بلکه علاوه بر آن امکانات به حد لازم و مورد نیاز وجود داشته باشد.

عدالت اجتماعی در حوزه‌های مختلف تعریف می‌شود:

1. حوزه‌قانون
2. حوزه‌ی قضاوت
3. حوزه‌ی اقتصاد
4. حوزه‌ی روابط  بین المللی
5. حوزه‌ی سیاست
6. حوزه‌ی روابط اجتماعی

مصادیق عدالت از دیدگاه امام علی(ع):

1. برخورد با تخلف
2. عدالت در رفتار با مردم
3. برخورد قاطع با خیانت کار
4. سخت‌گیری در مصرف بیت‌المال
5. ضرورت ساده زیستی کارگزاران
6. رعایت انصاف با مردم

در بعد اقتصادی دو شاخص جهت عدالت اقتصادی وجود دارد :

الف) توازن
ب) رفع فقر

از دیدگاه افلاطون عدالت اقتصادی دو عامل اساسی دارد. 1.‌تقسیم کار بین طبقات پائین دست 2.‌ الغای مالکیت خصوصی درباره‌ی ثروت.
عدالت از دیدگاه ارسطو به سه صورت؛ کلی، توزیعی و تعویضی قابل تعریف است.

1.‌ عدالت کلی: این عدالت دوری جستن از افراط و تفریط در رفتار و روابط اجتماعی است
2.‌ عدالت توزیعی: این نوع عدالت در تکالیف دولت نسبت به مردم تجلی می‌یابد و از عدالت کلی و تعویضی مهمتر است.
3.‌ عدالت تعویضی: در مبادله‌ی کالا باید نسبت تساوی رعایت شود تا مبادله در جهت طبیعی خود انجام پذیرفته باشد.

عدالت اقتصادی از دیدگاه شهید مطهری:

1.‌ مکتب مارکسیستی:
همه‌ی شهروندان در کلیه‌ی امور زندگی باید تساوی کامل داشته باشند، مقتضای عدل این است که همه بطور یکسان از مواهب زندگی برخوردار باشند، میان آنها که کار و تلاش بیشتری می‌کنند با آنها که کار و تلاش کمتری می‌کنند، از نظر استفاده از امکانات زندگی تفاوتی وجود ندارد.

2.‌ مکتب سرمایه داری یا لیبرالیسم:

در این مکتب فرد گرایی حاکم است، پیروان این مکتب معتقدند که باید به افراد آزادی داد تا رشد بیشتری کنند و درآمد بیشتری بدست آورند.

دولت برای  تحقق عدالت اجتماعی چند وظیفه‌ی مشخص دارد:
* سیاست گسترش حقوق و آزادیهای اساسی
* سیاست بهبود بخشیدن به ساز و کار بازار
* سیاست توانمند سازی
* سیاست مستقیم کاهش فقر و توزیع متناسب درآمد

به منظور اینکه بخش خصوصی بتواند در تحقق عدالت، نقش اصلی را بازی کند، باید دو شرط وجود داشته باشد:
1.‌ ساماندهی سازو کار بازار برای تولید عدالت
2. تقویت اقتصاد بدون سود

موانع تحقق عدالت اقتصادی:
1. وضعیت نا به هنجار اقتصادی: رانت اقتصادی معمولاً از زمینه‌های نابهنجار روابط اقتصادی سرچشمه می‌گیرد
2. عامل اجتماعی: برخوردداری از بعضی از امتیازات ویژه که ارتباطی با صلاحیتهای ذاتی و استعدادهای فردی ندارد رانت اجتماعی نامیده می‌شود.
3. عامل اطلاعات: دستیابی زود هنگام و انحصاری به اطلاعات اقتصادی از مهمترین انواع رانت است

ابزارهای تأمین عدالت اجتماعی:
1.‌مالیات      2.‌ یارانه

عدالت اجتماعی و قوای محرکه‌ی آن:
1. مبانی فکری و ارزشی اکثریت قاطع مردم کشور
2. قانون اساسی
3. شواهد تجربی ودستاوردهای نظری
4. ارزیابی تجربیات تاریخی ایران
5. الزامات ناشی از روندهای آینده
6. اراده‌ی رهبران و مدیران نظام

تلخیص از، مدیریت اسلامی و الگوهای آن - فروزنده دهکردی، اکبر جوکار

سایر اطلاعات:
کد مطلب: b2cf6
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: آموزشی     زیرگروه: کسب و کار

دفعات بازدید: 167    
محبوبیت: 4   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1402/6/4 ب.ظ 5:59:46


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=b2cf6


هم گروهی ها
به راستی فرهنگ چگونه بر فرایند و ساختار سازمانی تأثیر می‌گذارد؟ برای پاسخ به این سؤال به تفاوت‌های ملی اشاره می‌کنیم و عوامل فرهنگی موجد این تفاوت‌ها را بررسی ...
شرکت‌هایی که مجموعه‌ای از مدیران بین المللی را پرورش داده اند، به این نتیجه رسیده‌اند که چنین مدیران نخبه‌ای به راحتی نمی‌توانند با فرهنگ سازمانی موجود هماهنگ ...
نظارت فرآیندی است برای حصول اطمینان از اینکه فعالیت‌های انجام شده با فعالیت‌های برنامه ریزی شده مطابقت دارد. فرآیند نظارت برای اجرای فرآیند نظارت مدیران چهار ...
خلاقیت: یعنی ترکیب افکار به شیوه‌ای بی نظیر و ایجاد ارتباط غیر معمول میان نظریات و یا به کارگیری توانائی‌های ذهنی برای ایجاد یک فکر یا مفهومی جدید.بدلیل تغییرات ...
اگر رهبری نفوذ در دیگران جهت کسب هدف باشد، مدیریت نفوذ در دیگران جهت کسب اهداف سازمانی است. در رهبری، اهداف میتواند گوناگون باشد، ولی در مدیریت اهداف سازمانی ...
برقراری ارتباطات صحیح بین اجزاء گوناگون یک سازمان، از ارکان وظایف مدیر در فرایند مدیریت است.اهمیت ارتباطاتباید گفت ارتباط موثر برای مدیران به دلایل زیر مهم است:الف) ...
یکی از مردم شناسان که مطالعات خویش را پیرامون مسائل فرهنگی قرار داده است، بر این باور است که: «از آنجایی که بیشتر آموخته‎های فرهنگی در ذهن ناخودآگاه آدمی قرار دارد ...
چرا باید منابع اسلامی را بشناسیم؟انسان موجودی است کمال گرا که در مسیر رشد خود به تفکر و اندیشه نیازمند است، یک مسلمان باید از منابع و متون اسلامی استفاده کند تا ...
هدف از حکومت، رشد دادن انسان در حرکت به سوی نظام الهی است« و الی الله المصیر» و این جزء در گرو مشارکت فعال و گسترده تمامی عناصر اجتماعی در روند تحول جامعه ...
همکاری در فروش یا Affiliate Marketing همواره یکی از راه های کسب درآمد است که علاوه بر کسب درآمد بعوان شغل غیر اصلی (شغل دوم یا چندم) خود یک شغل اصلی هم میتواند باشد و بسیاری از افراد از این روش درآمد خود را بدست می آورند...