امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

نظریه‎های تدریس - روش تدریس


توضیحات کوتاه:

تعریف تدریس: از تدریس، همانند یادگیری، تعریف‎های متعددی ارائه شده است اما تعریف جامع به صورت زیر است:عمل تدریس یک سلسله فعالیتهای مرتب، منظم، هدفدار و از پیش طراحی ...


توضیحات:

تعریف تدریس:
از تدریس، همانند یادگیری، تعریف‎های متعددی ارائه شده است اما تعریف جامع به صورت زیر است:
عمل تدریس یک سلسله فعالیتهای مرتب، منظم، هدفدار و از پیش طراحی شده است
 فعالیتی که هدفش ایجاد شرایط مطلوب یادگیری است، فعالیتی که به صورت تعامل و رفتار متقابل بین معلم و فراگیر جریان دارد. این تعریف دو ویژگی خاص برای تدریس مشخص می‌کند :
1- وجود تعامل یا رابطه متقابل بین معلم و شاگرد
2- هدفدار بودن فعالیت‎های معلم
به طور کل توجه به سه نکته زیر در جریان تدریس لازم و ضروری است :
1- تدریس باید هدف داشته باشد
2- روش تدریس باید متناسب با هدف و مقصود باشد، یعنی بیان کننده آن چیزی باشد که قرار است یاد گرفته شود.
3- مفاهیم به طریقی ارائه شود یا شرایط تغییر به طریقی فراهم گردد که مطابق فهم و توانایی شاگردان باشد.
نظریه‎های تدریس و تحلیل آن :
تاکنون نظریه پردازانی مثل تنیسون، اسکاندورا، لاندا و کیس نظریه‎های بسیاری در زمینه تدریس ارائه دادند. با وجود تفاوت بین این نظریه‎ها ولی همه نظریه‎ها قالب و چهارچوب بزرگتری تحت عنوان یک نظریه جامع تدریس را ارائه کردند.
طرح یک نظریه تدریس هماهنگ
این طرح از دو بعد تشکیل شده است : بعد اول؛ نوع مطالعات علمی که خود به دسته‎های تحقیقات توصیفی، تجویزی و معیاری تقسیم می‌شود و بعد دوم؛ که مربوط به اهداف تدریس و شیوه‎های آن است که خود به دو پرسش چه و چگونه تقسیم می‌شود.
یک نظریه تجویزی تدریس ( از هدف تا برنامه درسی )
اگر در تدریس هدف معینی را به عنوان هدف نهایی ( هدف نهایی تدریس ) برای شاگرد در نظر داشته باشیم و اگر موقعیت اولیه ( رفتار ورودی ) شاگرد را بدانیم می‌توانیم با تفریق این دو از هم محتوای درس یعنی آنچه را باید آموخته شود تعیین کنیم. محتوای درس می‌تواند به بخش‎های کوچکتر تجزیه شود. بعد از تجزیه عمل مرتب کردن صورت می‌گیرد و در نهایت برنامه درسی تدوین می‌شود.
هدف نهایی تدریس یا حالت مطلوب
برحسب سه جنبه زیر توصیف می‌شود :
الف – هدف نهایی تدریس را با تعیین مهارت‎ها که به عنوان تکالیف آموزشی کلاس تعریف شده‎اند مشخص کنیم.
ب – هدف نهایی تدریس را با رسیدن به آگاهی و معلومات مشخص تعیین کنیم.
ج – هدف نهایی تدریس را با انجام تکالیف و یا حل یک سری عمل محاسباتی یا عمل ابتکاری، اکتشافی متناسب با حل تکالیف تعیین کنیم.
حالت موجود ( ابتدایی )
فعالیت‎های آموزشی به منظور رسیدن به هدف‎های نهایی تدریس با توجه به حالت اولیه
( اطلاعات پایه ) شاگرد امکان پذیر است. شناخت اطلاعات پایه برای تعیین محتوای درس لازم و ضروری است. آزمون‎های معیاری – قراردادی این امکان را به معلم می‌دهد تا مجموعه تکالیفی را که شاگرد قادر به انجام دادن آنهاست مشخص کند.
محتوای درس
محتوای درس دربرگیرنده نیازهای معین و خاصی از شاگردان است که معلم باید هنگام طراحی برنامه درسی و انتخاب روش تدریس در نظر داشته باشد.
تجزیه و تحلیل محتوای درس و ساخت برنامه درسی
هدف‎های کلی تدریس را می‌توان به اهداف جزئی تجزیه کرد. در چنین حالتی فرد نه تنها می‌تواند به هدف کلی برسد، بلکه احتمالاً می‌تواند به هدف‎های مختلف دیگر نیز ارتباط آنها با اهداف کلی است دست یابد که این مطلب در تهیه برنامه درسی قابل توجه است.
کنش‎های تدریس
در عمل تدریس، با توجه به ویژگی‎های فراگیران، کنش‎های معینی وجود دارد.
بدین معنی که تدریس بر جریاناتی که در فراگیران رخ می‌دهد اثر می‌گذارد. این کنش‎ها را می‌توان از طریق تحقیق و بررسی کشف و تعیین کرد.
6 شرط لازم و ضروری ( کنش تدریس ) که باید در جریان تدریس در نظر گرفته شوند به شرح زیر می‌باشد :
1- انگیزش         2- اطلاعات         3- به جریان انداختن اطلاعات ( پردازش داده‎ها )        4- ذخیره سازی و اصلاح مجدد         5- انتقال اطلاعات
کاربرد کنش‎های تدریس
1- کنش تدریس برا‎ی برانگیختن مطالعه و تحقیقی که دارای آثار و پیامدهای تعلیم و ترتیب باشد بسیار مفید است
2- کنش‎های تدریس در طراحی آموزشی، کاربرد مؤثر دارد.
3- از کنش‎های تدریس می‌توان در انتخاب روش‎ها و شیوه‎های تدریس استفاده کرد.
تفاوت بین تدریس و یادگیری
یادگیری در همه جا و همیشه و حتی بدون تدریس صورت نخواهد گرفت. از طرف دیگر هر تدریسی نیز همیشه منجر به یادگیری نخواهد شد.
عوامل موثر درتدریس :
1- ویژگی‎های شخصیتی و علمی معلم
الف  ) ویژگی‎های شخصیتی معلم و نقش آن در تدریس، بر اساس روابط معلم نسبت به شاگردان به دو گروه تقسیم می‌شوند :
A ) معلمان شاگردنگر : این گروه از معلمان شاگردان را هسته مرکزی فعالیت خود قرار می‌دهند و آنان را محور اصلی فعالیتهای آموزشی می‌دانند.
B ) معلمان درس نگر :  این دسته از معلمان بیشتر به درس اهمیت می‌دهند تا به شاگردان.
اقتدار طلب : رفتاری است که بیشتر دستوری و امرانه باشد که یا می‌تواند از روی دلسوزی و نیکخواهی و یا از روی بی اعتنایی صورت پذیرد.
ب ) تاثیر شخصیت و رفتار معلم در فرآیند تدریس
برای شاگردان، عمل و رفتار معلم معیار مناسبی است برای ارزشیابی مطالب و رهنمودهای او. بنابراین یک معلم خوب باید به شاگردانش درس انسانیت بیاموزد.
ج ) تاثیر شخصیت علمی معلم بر فرآیند تدریس
معلم هر اندازه دارای رفتار انسانی مطلوبی باشد ولی از نظر علمی ضعیف و ناتوان تلقی شود، مورد قبول شاگردان واقع نخواهد شد. معلمی از نظر علمی قوی است که به روشهای ارائه محتوا و چگونگی برقراری ارتباط آگاه و بر آنها مسلط باشد و این نیازمند مطالعه مستمر است.
2- ویژگیهای شاگردان و تاثیر آن در فرآیند تدریس :
معلم نمی‎تواند بدون توجه به ویژگیهای شاگردان، آنان را به کار کردن وادارد زیرا فعالیتهای عقلی، اخلاقی و اجتماعی شاگرد و تابع اراده معلم نیست. تدریس معلم باید براساس نیاز، علاقه و توانائیهای ذهنی شاگردان تنظیم شود.
3- تاثیر برنامه و ساخت نظام آموزشی در فرآیند تدریس
ساخت نظام آموزشی هر جامعه اعم از نگرش‎ها، باورها، برنامه‎ها و آیین نامه‎ها نمی‎توانند روش تدریس معلم را تحت تاثیر قرار دهد. در ساخت نظام آموزشی، دو برنامه‎ی متکی بر اصالت مواد درسی و برنامه هفتگی بر رشد همه جانبه شاگرد و چگونگی اجرای آنها تاثیرات متفاوتی را در فرآیند تدریس معلم می‌گذارند.
4- تاثیر فضا و تجهیزات آموزشی در فرآیند تدریس
معلم خوب در شرایط محدود نیز می‌تواند موثر واقع شود. اما شکی نیست که فضا و تجهیزات آموزشی مناسب در کیفیت تدریس معلم بسیار موثر است. کثرت شاگردان، نداشتن میز و نیمکت، عدم نور کافی، نداشتن کتابخانه، آزمایشگاه و..... می‌تواند روش تدریس معلم را دچار مشکل کند.
هدف :وسیله‎ای است که به فعالیت فرد جهت میدهد و دارای دو ویژگی توالی و پیش بینی است.
  ضرورت تعیین و تنظیم هدف‎های آموزشی:
اگر هدف‎های آموزشی دقیق وروشن بیان نشوند هیچ مبنای معتبری برای طراحی و انتخاب مواد ووسایل،محتوا و روشهای آموزشی وجود نخواهد داشت و فعالیت‎های آموزشی و آزمون‎های گمراه کننده و عاری از آگاه کنندگی می‌شوند.
منابع تعیین هدف‎هاهی آموزشی:
1. نیاز فراگیران           2. نیاز جامعه        3. دیدگاههای متخصصان
هدف‎های صریح آموزشی در سه حیطه طبقه بندی می‌شوند :
1.حیطه شناختی :
 1. دانش   2.فهمیدن(ترجمه-تفسیر –برون یابی)     3.به کار بستن     4.تحلیل     5.ترکیب      6.ارزشیابی و قضاوت
2. حیطه عاطفی :
1.دریافت و توجه کردن     2. پاسخ دادن     3.ارزشگذاری      4.سازماندهی ارزش‎ها     
5.تبلور ارزش‎های سازمانی
3.حیطه روانی – حرکتی:
 1.مشاهده وتقلید     2.اجرای عمل بدون کمک      3.دقت در عمل     4.هماهنگی حرکات    5.عادی شدن عمل  

تلخیص از، مهارتهای آموزشی و پرورشی ( روشها و فنون تدریس) - حسن شعبانی

سایر اطلاعات:
کد مطلب: t2cde
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: آموزشی     زیرگروه: تعلیم و تربیت

دفعات بازدید: 33    
محبوبیت: 5   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1402/5/31 ق.ظ 9:55:55


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=t2cde


هم گروهی ها
ما می‌خواهیم با مفاهیم یادگیری، تفاوت مفهوم یادگیری و عملکرد، عوامل مؤثر در یادگیری و نظریه‎های معروف یادگیری آشنا شویم.  الف:تعریف یادگیریمهارتهای خاصی ...
در این مطلب می‌خواهیم محتوای آموزشی را تعریف کنیم، آن را تحلیل کنیم، مراحل تحلیل محتوا را شرح دهیم، اصول تهیه و تنظیم آن را توضیح دهیم، وسایل آموزشی را تعریف و ...
•    الگوی تدریس چیست؟-  الگوی تدریس چارچوب ویژه‎ای است که عناصر مهم تدریس در روند ان قابل مطالعه است.-  شناخت و اگاهی از عناصر مهم تدریس می‌تواند معلم ...
تحلیل و تعیین نظام ارزشیابی:  در تحلیل و تعیین نظام  ارزشیابی باید عمده فعالیت خود را بر (( بازده )) فعالیت آموزشی متمرکز کنیم  در این روند ، دو مسئله  ...
معلم بعد از انتخاب محتوا و قبل از تعیین وسیله، باید خط مشی و روش مناسب تدریس خود را انتخاب کند. به مجموعه تدابیر منظمی که معلم برای رسیدن به هدف، با توجه به شرایط و ...
ارزشیابی پایانی(تراکمی): در پایان هر دوره آموزشی و برای تعیین مقدار آموخته‌های شاگردان در طول یک دوره آموزشی به منظور نمره دادن و صدور گواهینامه یا قضاوت درباره ...
تعریف تدریس: از تدریس، همانند یادگیری، تعریف‎های متعددی ارائه شده است اما تعریف جامع به صورت زیر است:عمل تدریس یک سلسله فعالیتهای مرتب، منظم، هدفدار و از پیش طراحی ...
ارزشیابی پایانی(تراکمی): در پایان هر دوره آموزشی و برای تعیین مقدار آموخته‎های شاگردان در طول یک دوره آموزشی به منظور نمره دادن و صدور گواهینامه یا قضاوت درباره ...
یادگیری بر اساس الگوهای مختلفی حاصل می‌شود.شناخت الگوهای یاد گیری شما را در تدوین هدفهای آموزشی و انتخاب روشهای تدریس یاری خواهد کرد. در این مطلب، شما با انواع ...
تعریف تدریس:از تدریس، همانند یادگیری، تعریف‌های متعددی ارائه شده است. بعضی تدریس را " بیان صریح معلم درباره آنچه باید یاد گرفته شود " می‌دانند و گروهی دیگر تدریس ...