تا دانش: سال سرمایه گذاری برای تولید
 
مطالب
 
امیدواریم مطالب و محصولات ارزشمندی در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.

search

حضور دین در سراسر تاریخ زندگی بشر

توضیحات کوتاه:

تحقیقات جدید علمی دانشمندان در زمینه های باستان شناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی ثابت کرده است که دین و مذهب، یکی از کهن ترین علایق بشری بوده است و و طبق دیدگاه مردم ...

توضیحات:

تحقیقات جدید علمی دانشمندان در زمینه های باستان شناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی ثابت کرده است که دین و مذهب، یکی از کهن ترین علایق بشری بوده است و و طبق دیدگاه مردم شناسی هیچ گاه، بشر بدون دین نبوده است. هر چند مظاهر و جلوه های بروز و ظهور آن، متفاوت بوده است و به صور گوناگون «طبیعت پرستی » و «روح پرستی » و «بت پرستی » و «توحید» نمودار گردیده است. گفته شده است که کریستوفر ماینرز (1747-1810 میلادی) که آثار انتقادی ارج مندی در باب تاریخ عمومی ادیان نوشته است، یکی از نخستین محققان جدید بوده که تأیید کرده که هرگز قومی بدون دین وجود نداشته است. وی، بر آن بود که دین، در سرشت انسان، سرشته شده است (میرچا الیاده، دین پژوهی ج1، ص 122).
رابرت.ا. هیوم، در این باره می گوید: «در تاریخ بشر، هرگز حتی قبیله ای وجود نداشته که به گونه ای دین نداشته باشد، حتی بوته کاران نواحی مرکزی استرالیا و هندی های پاتاگوینا که دارای پست ترین اشکال موجود زندگی بشر هستند، نیز به نوعی به عالم ارواح اعتقاد داشته و به صورتی، مشغول پرستش می باشند. در قدیم ترین آثار باستانی ای که از بشر متمدن به دست آمده، نظیر آن چه در اهرام مصر و یا متون اولیه وداهای هند به چشم می خورد، اعتقادات و آرزوها و اعمال دینی، آشکارا وجود دارد.» (ادیان زنده جهان، ص 18-17).
«جامعه شناسان و انسان شناسان در قرون گذشته از انسان به عنوان هوموارکتوس (انسان مستوی القامه) و هوموفابریگوس (انسان ابزار ساز) و هوموپولیتیکوس (انسان سیاست ورز) سخن می گفتند، امروزه از انسان به عنوان هومورلیجوس (انسان دین ورز) هم سخن می گویند، چرا که بر اساس جدیدترین پژوهش های جامعه شناختی، چه در جوامع توسعه نیافته و چه در جوامع توسعه یافته از نظر علم و صنعت، بیش از نود و پنج درصد انسان ها به وجود خداوند ایمان دارند.» (فرهنگ و دین، پیش گفتار، ص 7)

عقل و فطرت دو سرچشمه دین گرایی انسان
از نظر فلاسفه الهی و روان شناسان دین باور، سرچشمه دین گرایی انسان، عقل و فطرت او است، زیرا، بشر در نخستین مراحل آگاهی خویش، از واقعیت خود و اشیای پیرامون خود آگاه می شود و رابطه خود را با اشیا و رابطه فیمابین اشیا را درک می کند و این ادراک اندیشه نیازمندی عمومی واقعیت هایی را که شناخته است، پدید می آورد و از این رهگذر، ذهن او متوجه موجودی می شود که برآورنده نیاز سایر موجودات است. از طرفی، تحقیقات روان شناسان در زمینه روان ناخود آگاه بشر، این حقیقت را روشن ساخت که «حس دینی » یکی از عناصر اولیه ثابت و طبیعی روح انسانی و اصلی ترین و ماهوی ترین قسمت آن است و به هیچ یک از رویدادهای دیگر قابل تبدیل نیست. بلکه نحوه ادراک فطری، ورای عقل است و یکی از چشمه های آن از ژرفای روان ناخودآگاه فوران می کند و نسبت به مفاهیم زیبایی (مربوط به هنر) و نیکی (مربوط به اخلاق) و راستی (مربوط به علم)، مفهوم دینی یا به عبارت دیگر مفهوم مقدس مقوله چهارمی است که دارای همان اصالت و استقلال سه مفهوم دیگر است.
ویلیام جیمز (1842-1910 میلادی) روان شناس معروف آمریکایی درباره ریشه فطری مذهب می گوید: مایه اولیه مفهومات مذهبی، از اعتقادات قلبی سرچشمه می گیرد و سپس فلسفه و استدلال های تعقلی، آن مفهومات را تحت نظم و فرمول در می آورند، آن چه به این ساختمان، استحکام و اطمینان می دهد، از اعماق قلب بیرون می آید و آن چه به آن سر و صورت می بخشد، کار مهندس عقل و منطق است. فطرت و قلب، جلو می رود و عقل به دنبال، او را همراهی می کند.
عصر جدید نیز، عصر بازنگری و بازگشت به دین است. مادیگری و مادی نگری، یعنی پوزیتیویسم (در زمینه اندیشه و علم) و مارکسیسم -کمونیسم (در زمینه عمل و اقتصاد و جامعه گردانی) شکست خورده است و برای بشریت رنج دیده امروز، مجال تأمل در معنویات و بازگشت به سنت های مینوی -که جامع ترین مصداق آن، دین است- فراهم گردیده است که غیر از کشور ما ایران، نمونه های دیگر آن را در جمهوری های سابق شوروی و ژاپن و کشورهای دیگر، حتی در غرب پیشرفته، می توانیم مشاهده کنیم. یکی از رخدادهای نیک، در قرن بیستم، این بود که دانشمندان بزرگی چون پوانکاره، ادینگتون، ماکس پلانک، انیشتین، هایزنبرگ،... در عین این که مجذوب پوزیتیویسم نشدند، شخصا دین دار یا به نوعی معتقد به حقایق دینی بودند و این امر برای عامه مردم که پیشرفت علمی را با دین و دیانت مخالف می دانستند مایه تأمل و عبرت بود.

منابع
علی ربانی گلپایگانی- مقاله حضور دین در همیشه تاریخ
سایر اطلاعات:
کد مطلب: xc59
وضعیت مطلب: فعال
گروه اصلی: مذهبی     زیرگروه: اصول اعتقادی

دفعات بازدید: 7     محبوبیت: 4   (کمترین=0 و بیشترین=5)    تعداد شرکت کننده در نظر سنجی مجبوبیت: 
تاریخ ثبت: 1401/10/12 ب.ظ 5:38:00


لینک صفحه ی مطلب: https://tadanesh.ir/t?c=xc59


هم گروهی ها
image
استاد جعفری در پاسخ به این پرسش که آیا دینی کردن همه امور به این معنی است که هر چیزی را می توان، ابزار و مرکبی برای فهم یا تحقق اندیشه دینی کرد آیا همه چیز به این کار تن ...


image
ص: 12943 موضوع بحث و بررسی، رابطه دین و اخلاق به صورت مستقل در جامعه ما کمتر مطرح شده است. در مباحث مختلف کلامی و اخلاقی بحثهایی مربوط به این موضوع وجود دارد ولی اینکه ...


image
رابطه دین و اخلاق در جوامع کنونی دچار چالش هایی شده است. از جمله این چالش ها عبارت است از:عدم التزام به اخلاق دینی اخلاق دینی در جوامع دینی گسترش نمی یابد و به همین ...


image
آیا هرچه دین می گوید، اخلاق است، یا اخلاق همان است که دین می گوید؟ به عبارت بهتر، آیا می توان مبدا دیگری، بجز دین، برای اخلاق تصور کرد، یا تنها مبدا امور اخلاقی، ...


image
تاریخ سالیان متمادی علم و دین مانند دو گوهر تابناک بر تارک این عالم می درخشیدند، و از دیرباز در تمدنهای بشری ریشه مشترک داشتند، زیرا که آدم ابوالبشر یعنی از آنی که ...


image
گرچه تا اوایل قرن هفدهم تعارض علم و دین در جنبه های روان شناختی بیشتر جلوه گر می شد، ولی با رشد روز افزون علوم تجربی و دست یافتن دانشمندان به نظریات جدید علمی و ...


image
در احادیث اسلامی، همانند قرآن، دانش و خردورزی تکریم شده و درباره ارزش و اعتبار آن مسایل بسیاری مطرح گشته است. از جمله روایات در این مورد فرموده امام موسی بن جعفر (ع) ...


image
در تفکر اسلامی عقیده بر این است که ویژگیهای منحصر به فرد انسان و ساختار زندگی وی، به گونه ای است که برای رفتارهای اجتماعی و فردی خویش، و همچنین برای سعادت ابدی، ...


image
بر اساس روان شناسی انسان در اسلام به هر میزان که اعمال و رفتار یک فرد منطبق با خواسته ها و گرایشات و نظارت روح ملکوتی و مجرد (منطبق با دین الهی و تائیدات عقل، فطرت و ...


image
در قرآن کریم سه لغت آمده است که این سه لغت با توجه به معنا و مفهومی که قرآن درباره دین دارد «فطره الله التی فطر الناس علیها؛ با همان سرشتی که خدا مردم را بر آن سرشته ...